Авӑн уйӑхӗн 8-мӗшӗнче пӗр арҫын Етӗрне районӗнче Сӑр юханшывӗнче ир-ирех пулӑ тытнӑ. Сехет йӗппи 5 сехет ҫеҫ кӑтартнӑ. Унччен те пулман – пулӑҫ шывра темӗн ишнине асӑрханӑ. Упа иккен!
Арҫын упа ишнине видео ӳкернӗ те ӑна «Контактра» халӑх тетелне лартнӑ. Пулӑҫ каланӑ тӑрӑх, упа ватӑ курӑнман.
Сӑмах май, нумаях пулмасть Чӑваш Енре питӗ пысӑк кӑмпа тупнӑ. Вӑл 23 килограмм тайнӑ. Кӑмпа ҫимеллиех пулнӑ.
Сывлӑх сыхлавӗ валли вертолет туянассине Чӑваш халӑх сайчӗ унччен пӗлтернӗччӗ-ха. Асӑннӑ транспорт эрнере 7 сехет, талӑкра 24 сехет ӗҫлӗ. Ӑна Шупашкара илсе килнӗ ӗнтӗ, вӑл тӗп хуламӑрти аэропортра ларать.
2020-2022 ҫулсенче санитари авиацийӗ икӗ хулапа тӑватӑ район никӗсӗ ҫинче ӗҫлеме тытӑнӗ. Вӑл Шупашкар, Канаш хулисенче, Улатӑр, Ҫӗмӗрле, Патӑрьел тата Етӗрне районӗсенче анса ларӗ.
Кӑҫал вертолет сывлӑша 47 хутчен хӑпармалла. Ку вӑл сывлӑшра пурӗ 108 сехет пулассине пӗлтерет.
Вертолет салонӗнче икӗ медӗҫчен тата пӗр пациент валли вырӑн пур. Сывлӑш транспортне «Русские вертолетные системы» (чӑв. Вырӑс вертолет тытӑмӗ) общество ӗҫлеттерӗ.
Паян вертолет Патӑрьел районӗнчи пӗр арҫынна васкавлӑ операци тума Шупашкарти пульницӑна 35 минутра илсе килнӗ.
Ыран, ҫурла уйӑхӗн 31-мӗшӗнче, Чӑваш наци вулавӑшӗнче Борис Чиндыков ҫыравҫӑна, драматурга, тӑлмача литература тӗпелне йыхравланӑ.
Ҫыравҫӑ ҫак уйӑхӑн 1-мӗшӗнче 60 ҫул тултарчӗ. Вӑл Етӗрне районӗнчи Палтай ялӗнче ҫуралнӑ. 1984 ҫулта Мускаври А.М. Горький ячӗпе хисепленекен литература институтӗнчен вӗренсе тухнӑ. Вӑл калем ӑсти ҫеҫ мар, хаҫат-журнал редакторӗнче те ӗҫленӗ. 1990 ҫулта, тӗслӗхрен, «Аван-и» хаҫат кӑларма тытӑннӑ. 1994-1997 ҫулсенче «ЛИК Чувашии» журнал редакторӗ пулнӑ. Пӗр вӑхӑт Шупашкар районӗнчи «Тӑван Ен» хаҫат редакторӗнче ӗҫленӗ чух пичет кӑларӑмне содержани тата дизайн енчен палӑрмаллах ҫӗнетме ӗлкӗрнӗ.
Борис Чиндыковпа йӗркелекен литература тӗпелне вулавӑшӑн YouTube каналӗнче https://www.youtube.com/watch?v=Gb1nw1hTpwU&feature=youtu.be пӑхма май килӗ. Вӑл 11 сехетре пуҫланӗ.
Справки по телефону: (8-352) 23-02.17, доб. 145.
Тӗп хулари 19-мӗш шкулта ӑҫ пухакан Сергей Михайлова Шупашкар хула администрацийӗнче паттӑрлӑхӗшӗн чысланӑ. Каччӑ ҫынна йывӑрлӑхра пулӑшнӑ, вилӗмрен ҫӑлнӑ.
Кӑҫал сулла Етӗрне районӗнчи Талуй ялӗнчи пӗвере хӗрача резина ҫавракапа ишнӗ. Унччен те пулман – вӑл ҫаврӑнса ӳкнӗ, шыва путнӑ. 9-мӗш класа куҫнӑ Сергей ҫухалса кайман – хӗрачана пулӑшма васканӑ. Арҫын ача хӗрачана ҫыран хӗррине туртса кӑларнӑ та пӗрремӗш медпулӑшу панӑ.
Ҫак кунсенче Сергей Михайлова Шупашкар хула администрацийӗн пуҫлӑхӗ Алексей Ладыков тата хула пуҫлӑхӗн Евгений Кадышев тав ҫырӑвӗпе чысланӑ, парнесем панӑ. Тӳре-шара ашшӗ-амӑшне ҫакӑн пек маттур ача ҫитӗнтернӗшӗн тав тунӑ.
Халӗ Чӑваш Енре 105 гектар ҫинче хӑмла ӳстереҫҫӗ. Иртнӗ ӗмӗрӗн 80-мӗш ҫулӗсенче вара 4,2 пин гектар пулнӑ. Республикӑра хӑмла ӳстермелли лаптӑка пысӑклатма палӑртнӑ.
Нумаях пулмасть ЧР ял хуҫалӑх министрӗ Сергей Артамонов Етӗрне районӗнчи Тури Ачакри «Ленинская искра» колхозра пулса курнӑ, хӑмла плантацийӗпе паллашнӑ. Хуҫалӑхра 28 гектар ҫинче хӑмла ӳстереҫҫӗ. Юнашарти 10 гектара Мускаври сӑра вӗретекен «Русхмель» тулли мар яваплӑ общество тара илнӗ. Инвестор ҫитес ҫул 20 гектар ҫинче хӑмла ӳстересшӗн. Пурӑна киле 40 гектар таран ҫитересшӗн.
ЧР Ял хуҫалӑх министерстви палӑртнӑ тӑрӑх, кӑҫал хӑмла тухӑҫӗ япӑхах пулмалла мар.
Федераци хыснинчен Чӑваш Ене укҫа килсе ҫитнӗ. Кун пирки республикӑн Финанс министерстви паян пӗлтернӗ.
Мускавран 1,3 миллиард тенкӗ килнӗ. Вӑл тупрана кӑшӑлвирус инфекцине пула илеймен тӑкаксене саплаштарма уйӑрнӑ. Асӑннӑ укҫаран 192,2 миллион тенкине муниципалитетсене уйӑрса парӗҫ.
Чӑваш Ен Финанс министерстви районсемпе хуласем кӑҫалхи пӗрремӗш ҫур ҫулта илнӗ тупӑша тишкернӗ те, хушма укҫана 19 муниципалитета пама йышӑннӑ. Уйрӑмах пысӑк сумма Шупашкар хулипе Етӗрне районне тивӗҫӗ.
Маларах каланӑ тӗллевпе кӑҫалхи кӑрлач-ака уйӑхӗсенче 13 муниципалитета 64,1 миллион тенкӗ уйӑрнӑ.
Ҫапла вара хӑйсен тупӑшӗ чакнине пула муниципалитетсене кӑҫал хыснаран 256,3 миллион тенкӗ хушма укҫа панӑ.
Етӗрне районӗнчи Чаканар Упинче карантин тесе йышӑннӑ. Ку хушӑва Чӑваш Ен Элтеперӗн тивӗҫӗсене вӑхӑтлӑх пурнӑҫлакан Олег Николаев ӗнер, ҫурла уйӑхӗн 1-мӗшӗнче, алӑ пуснӑ. Ҫапла йышӑнӑва республика ертӳҫи «Ветеринари ҫинчен» федераци саккунӗпе килӗшӳллӗн тата Чӑваш Ен Патшалӑх ветеринари службин ертӳҫи сӗннипе тунӑ.
Тискер чӗрчунсен урнӑ чирне палӑртнӑ хыҫҫӑн ял ҫыннисен выльӑх-чӗрлӗх сутса туянма юрамӗ. Асӑннӑ террриторири чӗрчунсене куравсене те илсе кайма чарнӑ.
Урнӑ чире пула йышӑннӑ карантин вӑхӑчӗ ӗнер пуҫланнӑ. Республика ертӳҫин хушӑвӗнче каланӑ тӑрӑх, чару мерисем выльӑх чирленӗ хыҫҫӑн икӗ уйӑх иртсен вӗҫленӗҫ.
Кӑҫалхи пӗрремӗш ҫур ҫулта пирӗн республикӑра пневмонипе 6 556 ҫын чирленӗ. Пӗлтӗрхи ҫав вӑхӑтрипе танлаштарсан ҫакӑ 2,1 хут ӳснӗ, ытти ҫулсенчи вӑтам кӑтартуринчен 2,5 хут нумайланнӑ. Ҫак цифрӑсене Роспотребнадзорӑн Чӑваш Енри управленийӗ пӗлтернӗ.
Вирус пуҫарнӑ пневмонипе 1 351 ҫын чирленӗ. Бактери пневмонийӗ 1 902 пациента ҫакланнӑ.
Ҫӗртме уйӑхӗнче пневмонипе пӗлтӗрхи ҫав уйӑхринчен 5,7 хут ытларах чирленӗ. Кӑшӑлвируса пула пуҫланнӑ пневмонипе чирлекенсем Шупашкар, Ҫӗнӗ Шупашкар, Канаш, Ҫӗмӗрле хулисенче, Шупашкар, Ҫӗрпӳ, Етӗрне, Хӗрлӗ Чутай, Вӑрнар, Комсомольски, Елчӗк, Вӑрмар, Канаш, Тӑвай районӗсенче уйрӑмах нумай шута илнӗ.
Етӗрне районӗнче пурӑнакан пӗр арҫын хурамапа ҫӑка каснӑ. Йывӑҫ каснине лесник асӑрханӑ. Вӑрах тӑхтамасӑр вӑл вырӑнти йӗрке хуралҫисене евитленӗ. Лесник ӗнентернӗ тӑрӑх, йывӑҫсене касма никама та никам та ирӗк паман.
Пакунлисем вырӑна ҫитсе пӑхнӑ. Чӑн та, каснӑ. Пурӗ 11 йывӑҫ туни тӑрса юлнӑ. Оперативлӑ тӗпчев ӗҫченӗсем машина ҫулӗпе кайса утара ҫитсе тухнӑ. Унӑн хуҫи 57 ҫулти арҫын иккен. Йывӑҫсене вӑл кил тӗрӗшре кирлӗ тесе каснине йышӑннӑ. Вӑрман хуҫалӑхне вӑл 20 пин ытла тенкӗлӗх шар кӑтартнӑ.
Халӗ утарҫӑ тӗлӗшпе РФ Пуҫиле кодексӗн 260-мӗш статйин 1-мӗш пайӗпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. Вӑл статьяпа килӗшӳллн ҫынна 2 ҫул таран ирӗкрен хӑтарма юрать е — 100 пинрен пуҫласа 500 пин тенкӗ таран штрафлама.
Шупашкарти 19-мӗш шкулта вӗренекен Сергей Михайлов ашшӗпе пӗрле Етӗрне районӗнчи пӗвене шыва кӗме кайнӑ. Арҫын ача пӗве варрине ишсе ҫитсен пуҫӗпех шыва путнӑ хӗрачана курнӑ та ӑна пӗр тӑхтамасӑр пулӑшнӑ, ҫыран хӗррине илсе тухнӑ.
Унтан хӗрачана пӗрремӗш медпулӑшу панӑ. Ҫак хӗрача яла тӑванӗсем патне хӑнана килнӗ-мӗн, шӑрӑх ҫанталӑкра шыва кӗме шутланӑ. Юрать, вӑл путнине 8-мӗш класс пӗтернӗ Сергей курнӑ. Арҫын ача ҫӑмӑл атлетикӑпа тата йӗлтӗр спорчӗпе кӑсӑкланать. Вӑл программист пуласшӑн.
Хӗрачан тӑванӗсем Сергея тав тӑваҫҫӗ. Арҫын ачан шухӑшӗпе вара, вӑл паттӑрла ӗҫ туман, ҫынна йывӑрлӑхра пулӑшнӑ ҫеҫ.
+20.3 °C